Aktualności 2022-1

Wycieczka wieliczan do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa

    11.01.2022 r. (wtorek) Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) zorganizowało wycieczkę do Muzeum Historycznego Miasta Krakowa zlokalizowanego w Pałacu Krzysztofory przy Rynku Głównym 35 w Krakowie. Na frontonie budynku widnieje figura św. Krzysztofa. W holu Muzeum przywitała nas tu zatrudniona Barbara Miszczyk, prezes Małopolskiego Związku Regionalnych Towarzystw Kultury (MZRTK). KPW jest członkiem MZRTK od 2007 r. Prezes MZRTK zorganizowała dla nas przewodnika Panią Barbarę. Pani Basia oprowadzała nas po odnowionych wnętrzach muzealnych od piwnic po II piętro budynku. W tych wnętrzach znajduje się stała wystawa pt. „Kraków od początków bez końca”, po zwiedzeniu której weszliśmy do wnętrza dużej szopki krakowskiej wykonanej przez tegorocznych szopkarzy. Następnie zwiedzaliśmy na II piętrze pokonkursową wystawę szopek krakowskich. Podziwialiśmy eksponaty ilustrujące życie społeczne i kulturalne Krakowa. Przy Lajkoniku wykonaliśmy sobie wspólne zdjęcie. W wycieczce uczestniczyli: Stanisława Cygankiewicz, Jadwiga Duda, Państwo Dylągowie, Maria Grubecka, Elżbieta Jamróz, Anna Kisiel, Grażyna Kowal, Wanda Polan, Małgorzata Ślusarczyk, Krystyna Wróbel z wnuczką Zofią Szuba.
Grupa podziękowała Pani Basi za dwugodzinne zwiedzanie ekspozycji Muzeum.
      Opracowała Jadwiga Duda

 
 

     W Wieliczce pamiętamy o powstańcach styczniowych
21.01. (piątek) 2022 r. o godz.12.00-tej w Wieliczce na cmentarzu przed tablicą z 23 imionami i nazwiskami powstańców styczniowych, którzy 22.01.1863 r. - 159 lat temu - poszli na ochotnika w bój o niepodległą Polskę - spotkali się wieliczanie aby uczcić ich pamięć. Przy tablicy wartę pełnił poczet sztandarowy Koła Wieliczka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK): Stanisław Dziedzic, chorąży ze sztandarem Koła Wieliczka ŚZŻAK, podporucznik Bogusław Zapała, Marian Sipióra. Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”, przywitała zebranych i przypomniała historię powstania. Powstanie Styczniowe wybuchło w nocy z 22/23. 01. 1863 r. w Królestwie Polskim przeciwko panowaniu nad polskim narodem Imperium Rosyjskiego. Było najdłuższym powstaniem narodowym, które trwało do wiosny 1864 r. Objęło swym zasięgiem Królestwo Polskie, Litwę i Białoruś.
  Jadwiga Duda przypomniała, że tablica na Domu Przedpogrzebowym w Wieliczce powstała w 1938 r. w 75 rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego z inicjatywy ówczesnego burmistrza Wieliczki Józefa Jagielskiego, nauczyciela. Do Urzędu Miasta zgłoszono 23 imiona i nazwiska powstańców styczniowych i te osoby zostały upamiętnione na tablicy. Odczytała upamiętnionych na tablicy.
 Oddała głos Stanisławowi Stawarczykowi, który zajmuje się poszukiwaniem w źródłach archiwalnych powstańców styczniowych związanych z Wieliczką. Co roku poniżej ww. tablicy kładzie wykonaną przez siebie tablicę z nazwiskami odnalezionych powstańców i informacjami o nich.
 Zebrani w intencji powstańców styczniowych odmówili modlitwy: Ojcze Nasz..Zdrowaś Mario…Wieczne odpoczywanie... Zaśpiewali Hymn Narodowy „Jeszcze Polska nie zginęła…”, a następnie kolejno wiązanki kwiatów i znicze złożyli: Adam Marek Panuś, sekretarz Gminy Wieliczka, Adam Kościołek, starosta wielicki i Rafał Ślęczka, sekretarz starostwa, delegacja Zarządu i Rady Osiedla H. Sienkiewicza-A. Asnyka-W. Pola w Wieliczce: Krystyna Bania, Maria Nawrot, Dorota Stec-Fus, Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki: Marta Borowiec, Jadwiga Duda, Wanda Polan. Wykonano wspólne zdjęcie, na którym obok wyżej wymienionych są krewni powstańców.  Na każdym z grobów powstańców styczniowych zapalono znicz i odmawiano modlitwę: Ojcze Nasz... Zdrowaś Mario…Wieczne odpoczywanie…

   Także w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim, przy mogile zbiorowej powstańców styczniowych, o tej samej porze - 21.01.2022 r. o godz.12.00-tej odbyła się uroczystość w 159. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego. (skrót)
    Opracowała Jadwiga Duda

 
 

      23.Spotkanie Wieliczka-Wieliczanie Bis!

 26 stycznia (środa) 2022 r. Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) pod patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka zorganizowało 23 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! pt.: „Gaz ziemny zwany łupkowym czyli gaz z formacji łupkowych w Polsce - zasoby - możliwości eksploatacji”- tradycyjnie w sali „Magistrat” Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka przy ul. Powstania Warszawskiego 1. Współorganizatorem spotkania było Sołectwo Koźmice Małe w Gminie Wieliczka.
Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”, prowadząca spotkanie - przywitała zebranych i zaprosiła do wspólnego zaśpiewania kolędy „Wśród nocnej ciszy” przy akompaniamencie na fortepianie Marii Nawrot, członka KPW. Następnie wszystkim złożyła życzenia noworoczne trzymają w ręce opłatek. Stanisław Dziedzic, sołtys wsi Koźmice Małe, zabrał talerz z opłatkami rozdał zebranym - stosując dystans związany koronawirusem - składano sobie życzenia.
Maria Nawrot, wieliczanka, poetka, z tomiku wierszy swojego autorstwa pt. „Wiersze”, wydanego przez Urząd Miasta i Gminy Wieliczka w 2021 r. odczytała wiersz pt. „Zjazd regionalistów”, przypominając Zjazd w 2014 r. w Bydgoszczy towarzystw regionalnych z całej Polski z okazji 25. lecia polskiego regionalizmu, w którym uczestniczyła delegacja KPW. Występ nagrodzono brawami a Jadwiga Duda obdarowała ją od KPW kwiatami.
Prelekcję na temat gazu ziemnego niekonwencjonalnego i konwencjonalnego w Polsce z prezentacjami slajdów wygłosili: mgr inż. Antoni Dynowski, emerytowany Główny Specjalista Departamentu Górnictwa Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach, członek Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa w Oddziale Krakowskim - „Gaz ziemny pozyskiwany z formacji geologicznych łupków - zasoby i możliwości ich eksploatacji”;
Stanisław Dziedzic, sołtys wsi Koźmice Małe, odczytał informacje o złożu gazu ziemnego „Raciborsko”- informacje pozyskane przez Jadwigę Dudę z PGNiG Oddział w Sanoku od Pani Anny Folcik, kierownik Działu Komunikacji i Pablic Relations.
Po prelekcjach, które publiczność nagrodziła brawami, na salę „Magistrat” przybyła grupa kolędników misyjnych z Parafii pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Sierczy pod kierunkiem siostry Rafaeli, urszulanki i wystąpiła z kolędami oraz wierszami na temat pomocy dla misji w Kazachstanie. Występ nagrodzono brawami.
Wykonano wspólne zdjęcie wszystkich uczestników spotkania - 42 osoby.

Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki zaprasza na 24 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! 23.02. (środa) 2022 r. o godz.16.00-tej w Wieliczce, w sali „Magistrat” pt. „Nadzór Starostwa Górniczego w Krakowie nad kopalnią soli w Wieliczce w latach 1872-1918”- dr Pawła Krokosza z Instytutu Historii Uniwersytetu Papieskiego im. Jana Pawła II w Krakowie. Spotkanie prowadzi Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”.    (skrót)
    Opracowanie Jadwiga Duda

 

 
 

  Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki”
  zwiedza Muzeum Czartoryskich w Krakowie

                                                            „Ojczyzno nie mogłam Cię obronić, niech cię przynajmniej uwiecznię”
                                                                                                                                Księżna Izabela Czartoryska

1.02.(wtorek) 2022 r. Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) zwiedzało wystawy w Krakowie w Muzeum Czartoryskich. W zwiedzaniu uczestniczyli członkowie Klubu: Marta Borowiec, Jadwiga Duda, prezes-organizatorka wycieczki, Teresa Kruczek, Maria Nawrot, Wanda Polan, Marian Sipióra oraz zaprzyjaźnieni z Klubem: Małgorzata Dybał, Halina i Marian Dyląg, Maria Grubecka, Elżbieta Jamróż, Anna Strojny. Oprowadzała nas Barbara Sionko, przewodnik po Krakowa i pod jej kierunkiem zwiedziliśmy 20-cia sal wystawowych wypełnionych kolekcją pamiątek książąt Czartoryskich - w tym szczególnie księżnej Izabeli Czartoryskiej (1746-1835) i jej męża Adama (1734-1823), którzy patrzą na zwiedzających z portretów. To głównie dzieła sztuki, wyjątkowe dokumenty i pamiątki historyczne. Wśród dzieł sztuki szczególnie cenny jest obraz Leonarda da Vinci (1452-1519) „Dama z gronostajem” -portret Cecylii Gallerani (ok. 1473-1536). Ostatnim jest obraz nieznanego autora z przełomu XVIII/XIX w. pt. „Sąd Ostateczny” według fresku Michała Anioła z Kaplicy Sykstyńskiej. Na I. piętrze w Arsenale Muzeum Książąt Czartoryskich znajduje się galeria sztuki starożytnej. Warto…zobaczyć to dobro narodowe. W 2017 r. kolekcja Czartoryskich została zakupiona przez Rząd RP i przekazana Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego - zgodnie z intencja fundatorki ks. Izabeli - stała się własnością Narodu. W grudniu 2019 r. po remoncie Muzeum otwarto.
            Opracowała Jadwiga Duda

 


   Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki”
   zwiedza podziemia Rynku Głównego w Krakowie

  8.02. (wtorek) 2022 r. Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki”(KPW) zorganizowało zwiedzanie z przewodnikiem Panem Sławomirem Śmiłkiem podziemi Rynku Głównego w Krakowie.. Przewodnik poinformował nas, że wystawa jest fragmentem średniowiecznego Krakowa odsłoniętego przez archeologów w wyniku wykopalisk prowadzonych miedzy gmachem Sukiennic a kościołem św. Wojciecha i Bazyliką Mariacka w latach 2005-2010. Prace wykopaliskowe ilustrują na wystawie zdjęcia. Po zejściu do podziemi wystawę otwiera przejście przez kurtynę parową z prezentacją nawiązującą do dawnego -średniowiecznego Krakowa - wówczas handlu na rynku. Jak czytamy w folderze pt. „Rynek Podziemny” wydanym przez Muzeum Krakowa wystawa opowiada o dziejach przestrzeni miejskiej, w której w 1257 roku został wytyczony krakowski Rynek Główny. Zanim powstał, od X wieku najpierw znajdował się tu cmentarz, a następnie powstała tzw. osada otwarta tworzona przez osiedlających się tu rzemieślników. Osada została zniszczona przez najazd Mongołów w 1241 roku. Jej zgliszcza można zobaczyć na wystawie. Rynek był miejscem działalności handlowej i rzemieślniczej. Na wystawie zobaczyliśmy pozostałości średniowiecznej zabudowy drewnianej, fundamenty Sukiennic, drogi, wodociągi i dużą różnorodność zabytków ruchomych prezentowanych w gablotach: naczynia gliniane, narzędzia pracy, biżuterię, obuwie, uzbrojenie, monety, odważniki kupieckie, ozdoby strojów, kościane grzebienie. Była także w kruchach i w bałwanie sól z Wieliczki. W końcowym etapie zwiedzania oglądaliśmy portrety monarchów a wśród nich Bolesława V Wstydliwego, męża księżnej Kingi, patronki Wieliczki, któremu Kraków zawdzięcza lokację w 1257 r. Na koniec w kapsułach czasu oglądaliśmy filmy ilustrujące historię Krakowa i jego zabytki o czy opowiadał aktor Jasiński. Na jednym z filmów prezentowano skarb płacideł odkryty przez archeologów przy ulicy Kanoniczej, który jest zmagazynowany w Muzeum Archeologicznym w Krakowie przy ulicy Senackiej. Tu przechowywana jest większość zabytków z wykopalisk na krakowskim rynku. Z podziemi wyjechać musieliśmy o godz.14.00-tej bowiem zamykano ekspozycję. Nie chcieliśmy z niej wychodzić-wywiozła nas winda. Każdy z nas powróci tu indywidualnie i jeszcze zachęci do zwiedzania rodzinę, znajomych. Warto! W zwiedzaniu uczestniczyli z KPW: Marta Borowiec, Jadwiga Duda, Grażyna Kowal, Małgorzata Kwiatkowska, Ewa Nowosielska, Marian Sipióra, i zaprzyjaźnieni z KPW: Małgorzata Adaszyńska, Danuta Chorowska, Halina i Marian Dyląg, Maria Grubecka, Helena Kumięga-Tarchała ze Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr hab. inż. arch. Andrzej Gaczoł, emerytowany profesor Politechniki Krakowskiej z żoną Janiną. Serdecznie dziękujemy naszemu przewodnikowi za przekazana wiedzę i oprowadzenie nas po podziemiach krakowskiego Rynku. Zwiedzanie odbywało się w związku z epidemią koronawirusa w maseczkach na twarzach.
Organizatorem wydarzenia była niżej podpisana prezes KPW.
           Opracowała Jadwiga Duda 
                     
Foto:  Jadwiga Duda

 
 


          24. Spotkanie Wieliczka-Wieliczanie Bis!

24 lutego (środa) 2022 r. Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) w Wieliczce zorganizowało 24 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! pt. „Nadzór Starostwa Górniczego w Krakowie nad Kopalnią Soli w Wieliczce w latach 1872-1918.” Tradycyjnie spotkanie odbyło się pod patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka w sali „Magistrat” Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka przy ul. Powstania Warszawskiego 1.
Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”, organizatorka spotkania przywitała zebranych i przedstawiła jego temat. Zaprosiła gości do wysłuchania koncertu Dobrosławy Zając, uczennicy Marii Sobeńko z Zespołu Szkół Muzycznych I stopnia w Wieliczce. Uczennica wykonała na skrzypcach utwór Ch. Dancla pt. „Wariacje na temat Belliniego” przy akompaniamencie na fortepianie Magdaleny Smrokowskiej, nauczycielki z tej szkoły. Towarzyszyli jej rodzice: Agata i Robert Zającowie. Publiczność występ nagrodziła brawami. Dobrusia otrzymała dyplom od KPW. Obie tem UB - spoczął na cmentarzu w Rożnowie i 15.02. b.r. artystki obdarowane zostały upominkami od władz miasta.
Prowadząca spotkanie (Jadwiga Duda) wspomniała, że w minionym miesiącu z grona prelegentów, którzy 24.04.2019 r. wygłosili prelekcje na 4 spotkaniu z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! pt. „Pamięć o Golgocie Wschodu. Wieliczanie z „Listy Katyńskiej” zmarli: 28.01.b.r. Andrzej Pociecha z Rożnowa, Jadwiga Grzyb, lat 96 z Krakowa, Joanna Trela, lat 62, pracownica Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka, zmarł także Stefan Bednarek, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, prezes Dolnośląskiego Towarzystwa Regionalnego. W ich intencji odmówiono modlitwę: Ojcze Nasz…, Zdrowaś Mario…Wieczne odpoczywanie …
Po koncercie Barbara Kazior, prezes Zarządu Fundacji Miejsc i Ludzi Aktywnych w Krakowie zaprezentowała Quest o Wieliczce pt. „MIASTO NAD KOPALNIĄ” wykonany pod jej kierunkiem przez wieliczan. Quest powstał dzięki współpracy Fundacji z Gminną Radą Seniorów w Wieliczce i Wielickim Centrum Kultury. /.../

Po prelekcji w dyskusji głos zabrali: dr Jacek Chrząszczewski, prof. Józef Duda z AGH, Jadwiga Duda, Krzysztof Paraszczuk, Władysław Grubecki.
Jacek Chrząszczewski – zwrócił uwagę na ciekawy i nieco zaskakujący z dzisiejszego punktu widzenia fakt historyczny, podany w prelekcji, że na terenie zaboru austriackiego, w okresie tzw. autonomii galicyjskiej, lokalne „instancje władz górniczych, którymi od 1871 r. były Starostwo Górnicze w Krakowie i podległy mu tamtejszy Urząd Górniczy Okręgowy, podporządkowane były na szczeblu centralnym Ministerstwu Rolnictwa, a od 1908 r. – Ministerstwu Robót Publicznych”.
Władysław Grubecki, emeryt wielickiej kopalni: „Podam kilka informacji na temat ratownictwa, które też podlega nadzorowi Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie. Każdy Zakład Górniczy - Kopalnia obowiązkowo musi posiadać Stację Ratownictwa Górniczego, która musi być wyposażona w niezbędny sprzęt, aparaty tlenowe dla ratowników oraz inny sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczej pod ziemią. /.../

Władysław Grubecki, emeryt wielickiej kopalni: „Podam kilka informacji na temat ratownictwa, które też podlega nadzorowi Okręgowego Urzędu Górniczego w Krakowie. Każdy Zakład Górniczy - Kopalnia obowiązkowo musi posiadać Stację Ratownictwa Górniczego, która musi być wyposażona w niezbędny sprzęt, aparaty tlenowe dla ratowników oraz inny sprzęt do prowadzenia akcji ratowniczej pod ziemią. /.../
Jadwiga Duda podziękowała Pawłowi Krokoszowi za prelekcję wręczając mu od Burmistrza Wieliczki książkę autorstwa Pawła Figlewicza p. „ŚWIĘTO WOLNOŚCI. DZIEJE WIELICZKI W OKRESIE SAMORZĄDOWYM 1990-2018” (2019) oraz biorącym udział w dyskusji. Zaprosiła zebranych na kolejne 25 spotkanie „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! 30 marca b.r., oraz na zwiedzanie z przewodnikiem wystaw w Krakowie: Muzeum Józefa Mehoffera w dniu 15.03. b.r. (Skrót)
 Opracowanie Jadwiga Duda