MAŁOPOLSKA Regiony-Regionalizmy-Małe Ojczyzny"

Rocznik MAŁOPOLSKA  REGIONY– REGIONALIZMY – MAŁE OJCZYZNY

Z inicjatywy ks. Władysława Pilarczyka – animatora małopolskiego ruchu regionalnego i za jego środki finansowe – ukazał się w 1999 roku pierwszy tom rocznika  Małopolska: regiony – regionalizmy – małe ojczyzny. Pierwszym redaktorem naczelnym został dr Edward Chudziński – pracownik naukowy Akademii Pedagogicznej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej). Od 2011 roku funkcję redaktora naczelnego pełni prof. zw. dr hab. Zdzisław Noga – dziekan Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Przewodniczącym Rady Redakcyjnej od początku istnienia pisma jest wybitny historyk – prof. dr hab. Feliks Kiryk.

Od 2001 roku Redakcja rocznika ma swoją siedzibę w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie. Z Redakcją współpracują przedstawiciele środowiska akademickiego Krakowa i Małopolski, a także małopolscy regionaliści, działacze regionalnych i lokalnych towarzystw kultury, społeczni animatorzy kultury, lokalni badacze, lokalne grupy działania, pracownicy samorządowych instytucji kultury, samorządowcy, liderzy społecznego ruchu kulturalnego, dziennikarze, nauczyciele, bibliotekarze, muzealnicy, studenci, pasjonaci. Do nich także to pismo jest adresowane.

Rocznik popularyzuje małopolskie dziedzictwo historyczne i kulturowe, prezentuje osiągnięcia animatorów kultury, twórców i badaczy regionu, kulturę mniejszości narodowych i etnicznych, ścieżki edukacji regionalnej, życie intelektualne społeczności lokalnych, a także udostępnia materiały archiwalne i dokumenty ruchu regionalistycznego.

Pismo nawiązuje do tradycji prasy i wydawnictw regionalistycznych sięgającej XIX wieku. Jest to jedyne na terenie województwa małopolskiego wydawnictwo ciągłe o charakterze popularno-naukowym szeroko prezentujące zagadnienia regionalizmu w kontekście historycznym, ideowym, społeczno-kulturowym. Publikacja ma zasięg ponadregionalny – obejmuje obszar historycznej Małopolski, czyli obecnych województw: małopolskiego, częściowo śląskiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego.
    Ewa Skrobiszewska 

            „MAŁOPOLSKA …” po raz piętnasty

W Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie , 15 listopada 2013 r. odbyła się promocja XV tomu rocznika „Małopolska: regiony – regionalizmy –małe ojczyzny”. Goście zostali powitani przez Jerzego Woźniakiewicza – dyrektora WBP w Krakowie i profesora Zdzisława Nogę – redaktora naczelnego publikacji. Obaj podkreślili znaczenie pisma w popularyzacji dziedzictwa historycznego i kulturowego Małopolski. Następnie głos zabrał ks. Władysław Pilarczyk, który przypomniał genezę powstania pisma i skład pierwszej Redakcji.
Tom XV „Małopolski” został dedykowany dr Edwardowi Chudzińskiemu – medioznawcy, dziennikarzowi, nauczycielowi akademickiemu, scenarzyście, znawcy regionalizmu i idei regionalistycznych, historii polskiego regionalizmu i ruchu regionalnego, chłopskiej kultury i inteligencji międzywojennej - pierwszemu redaktorowi naczelnemu „Małopolski”, którą redagował w latach 1999 – 2010. Wszystkie dokonania dra Edwarda Chudzińskiego zostały zaprezentowane z okazji „50 LAT TWÓRCZEJ OBECNOŚCI W SZKOLE WYŻSZEJ, KULTURZE I MEDIACH”.
Przewodniczący Rady Redakcyjnej – profesor Feliks Kiryk podkreślił wkład
dra Edwarda Chudzińskiego w rozwój rocznika i popularyzację idei regionalizmu.
Profesor Zdzisław Noga zaprezentował całą tematykę nowego tomu, wręczył autorom publikacje i podziękował im za współpracę.
Spotkanie uświetnili swoją obecnością profesorowie Franciszek Ziejka, Ryszard Kantor, Stanisław Burkot, Bolesław Faron, Bogusław Krasnowolski, Maciej Mączyński oraz dyrektor Teatru STU – Krzysztof Jasiński, z którym przez wiele lat dr Edward Chudziński współpracował jako kierownik literacki i autor scenariuszy słynnych, alternatywnych i awangardowych przedstawień lat 70. XX wieku.
Tradycyjnie już patronat honorowy nad wydawnictwem objął Marek Sowa – Marszałek Województwa Małopolskiego.
    Ewa Skrobiszewska

                                Uroczysta promocja XVI tomu rocznika
                    "MAŁOPOLSKA  Regiony – Regionalizmy – Małe Ojczyzny”. 

  W Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie – 7 XI 2014 r. – odbyła się promocja nowego – XVI tomu rocznika „Małopolska: regiony – regionalizmy – małe ojczyzny”. Gości powitali – Anna Wiśniewska – wicedyrektorka WBP oraz prof. dr hab. Zdzisław Noga – redaktor naczelny, który zaprezentował także treść publikacji.
Tom XVI rocznika dedykowany jest Profesorowi Feliksowi Kirykowi – znanemu mediewiście, historykowi miast, redaktorowi i współautorowi monografii ponad czterdziestu miast Małopolski. Profesor przewodniczy Radzie Redakcyjnej pisma od początku jego istnienia. W ub. roku obchodził jubileusz 80-lecia urodzin. Od 1956 r. prowadzi działalność naukową i dydaktyczną. Wypromował 14 doktorów i doprowadził 10 z nich do habilitacji. Był wicedyrektorem i dyrektorem Instytutu Historii w macierzystej uczelni – obecnym Uniwersytecie Pedagogicznym, prorektorem i rektorem przez dwie kadencje w latach 1993-1999. Był m.in. Wiceprezesem Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Należy do najwybitniejszych badaczy historii regionalnej i lokalnej. Zredagowane przez niego wspólnie z zespołem naukowców monografie są bezcennym źródłem wiedzy, szczególnie dla młodych badaczy historii małych ojczyzn. Z biografią i twórczością Profesora czytelnicy mogą zapoznać się otwierając pierwsze strony tomu XVI „Małopolski”. Szanowny Jubilat otrzymał podziękowanie i gratulacje od Małopolskiego Związku Regionalnych Towarzystw Kultury z serdecznym adresem okolicznościowym z podpisami obecnych na spotkaniu regionalistów oraz wiązankę kwiatów. Dziękując – wzruszony Jubilat wspominał swoją drogę naukową i współpracę z Redakcją rocznika „Małopolska”
Bieżący rocznik otwierają teksty wykładów wygłoszonych podczas II Sejmiku Towarzystw Lokalnych i Regionalnych Województwa Małopolskiego – Ryszarda Szczygła, Jerzego Rajmana, Zdzisława Nogi, Mateusza Wyżgi i Konrada Meusa. Sejmik został zorganizowany w ubiegłym roku przez Krakowski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego w setną rocznicę jego powstania oraz Instytut Historii Uniwersytetu Pedagogicznego i Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Z okazji obchodów Roku Kolberga, w obszernym tekście – Maria Kurzeja-Świątek prezentuje małopolskich laureatów nagrody im. Oskara Kolberga – artystów, muzyków, naukowców, badaczy, kapele ludowe, zespoły folklorystyczne, instytucje kultury. Do tematyki kolbergowskiej nawiązuje także artykuł Ewy Skrobiszewskiej „Mój region – moja zakładka. Śladami Oskara Kolberga”. Autorka barwnie opisuje konkurs zorganizowany przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną w Krakowie, pod patronatem Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w ramach XIII Dni Książki pt. „Książka i róża”, adresowany do uczniów klas I –III szkół podstawowych województwa.
Z kolei prof. Ryszard Kantor przedstawił w sposób bardzo interesujący swoje refleksje na temat współczesnej edukacji regionalnej.
Warto sięgnąć po ten numer rocznika, aby poznać choćby historię nauczyciela z Tyczyna i jego synów opisaną przez Andrzeja Bogunię-Paczyńskego, czy poetycki język Wincentego Byrskiego z Kóz, który analizuje Marceli Olma.
W spotkaniu – obok licznie zebranych regionalistów i autorów – uczestniczyli członkowie Redakcji: ksiądz Władysław Pilarczyk – Honorowy Prezes MZRTK – zastępca redaktora naczelnego, Ewa Skrobiszewska – sekretarz redakcji i członkowie: Iwona Górny, dr hab. Renata Hołda, dr Mateusz Wyżga. Obecni byli również członkowie Rady Redakcyjnej: obok prof. Feliksa Kiryka, profesorowie: Ryszard Kantor, Bogusław Krasnopolski oraz dr Edward Chudziński, Barbara Miszczyk – przewodnicząca Zarządu MZ RTK i Wiesław A. Wójcik.
Spotkanie odbyło się w bardzo miłej atmosferze. Prof. Z. Noga i Ewa Skrobiszewska wręczali autorom i wszystkim gościom promocyjne egzemplarze rocznika. Jeszcze ks. W. Pilarczyk dziękował dr E. Chudzińskiemu za wieloletnie kierowanie pracą Redakcji i aktualną pracę w Radzie Redakcyjnej.
Na zakończenie – państwo Ewa i Jan Leśniakowie – mieszkańcy wsi Przyszowa w gm. Łukowica w pow. limanowskim – poczęstowali uczestników spotkania regionalnymi potrawami. Artykuł Ewy Leśniak o zespole regionalnym „Przyszowianie” jest opublikowany w bieżącym tomie rocznika. Państwo Leśniakowie złożyli gratulacje i życzenia członkom Redakcji i Rady Redakcyjnej oraz wszystkim obecnym i zapowiedzieli swój udział w spotkaniu promującym tom XVII. Ewa Skrobiszewska podziękowała państwu Leśniakom za regionalne dary i za wieloletnią współpracę.
Egzemplarz XVI tomu „Małopolski” jest do wglądu w Czytelni Zbiorów Regionalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Krakowie oraz w lokalach stowarzyszeń regionalnych zrzeszonych w MZ RTK.
    Kazimiera Skałuba

 "MAŁOPOLSKA ..." po raz siedemnasty

W Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie , 26 listopada 2015 r. odbyła się promocja XVII tomu rocznika ” Małopolska: regiony – regionalizmy – małe ojczyzny”. Goście zostali powitani przez Annę Wiśniewską – wicedyrektorkę WBP i profesora Zdzisława Nogę – redaktora naczelnego pisma. Minutą ciszy uczczono pamięć dwóch zmarłych w 2015 roku członków Redakcji – dra Sylwestra Dzikiego – wieloletniego Sekretarza Redakcji , który zmarł 12. 09. br. i ks. Władysława Pilarczyka – wybitnego regionalisty, pomysłodawcy Rocznika, wydawcy pierwszego tomu, członka Redakcji, który zmarł 26 .10. br. Spotkanie prowadził prof. Zdzisław Noga. Zaznaczył, że w bieżącym roku Redakcja podjęła działania zmierzające do uczynienia „Małopolski” pismem punktowanym, w którym publikowanie artykułów umożliwiałoby pozyskiwanie punktów niezbędnych do osiągania stopi naukowych, szczególnie przez studentów stojących u progu kariery naukowej. Przedstawił dorobek naukowy osób, które w bieżącym roku zostały zaproszone do Rady Naukowej i do grupy Recenzentów. Zaprezentował tematykę nowego tomu, wręczał Roczniki autorom artykułów i dziękował im za współpracę Spotkanie uświetniła obecnością i muzyką kapela współpracująca z Orawskim Centrum Kultury w Jabłonce na Orawie. Muzycy – pierwszy utwór – zagrali dla upamiętnienia ks. Wł. Pilarczyka, który kochał Orawę – swoją ojczyznę. Ewa Leśniak – autorka tekstu o tym, jak dawniej na wsi jadano – częstowała gości i tradycyjnymi, przyszowskimi produktami, które razem z mężem Janem przywieźli na spotkanie .
    Ewa Skrobiszewska

      Galeria foto: fot. Stanisław Klich

Promocja Rocznika MAŁOPOLSKA...T.XVIII, 2016 r.

   W dniu 15 grudnia 2016 roku - w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Krakowie - odbyła się promocja Rocznika "MAŁOPOLSKA  Regiony - Regionalizmy - Małe Ojczyzny".
Spotkanie promocyjne rozpoczął Jerzy Wożniakiewicz, dyrektor WPB w Krakowie, następnie przekazał prowadzenie prof. Zdzisławowi Noga, redaktorowi naczelnemu rocznika "MAŁOPOLSKA..., który omówił tematykę artykułów i ich autorów. W spotkaniu promocyjnym uczestniczyli: członkowie Redakcji, Rady Naukowej, autorzy opracowań - drukowanych w Tomie XVIII "MAŁOPOLSKA...", członkowie Zarządu Małopolskiego Związku Regionalnych Towarzystw Kultury z przewodniczącą Barbarą Miszczyk. 
Podczas spotkania promocyjnego wystąpił zespół dziecięco-młodzieżowy "Mali Wierchowiacy" z Bukowiny Tatrzańskiej", którzy wykonali tańce i śpiewy górali podhalańskich, a ich występy były nagradzane gromkimi brawami uczestników spotkania.  

           Galeria foto: fot. Stanisław Klich