"Odeszli..." zasłużeni regionaliści
Odszedł od nas ...
Ksiądz Władysław Pilarczyk
Ksiądz Władysław Pilarczyk zmarł w Krakowie 26 pażdziernika 2015 roku. Msza święta pogrzebowa odprawiona była w kościele pw. św. Łukasza w Lipnicy Wielkiej na Orawie, której przewodniczył i wygłosił homilię ks. bp.senior Tadeusz Pieronek.
Ks. Władysław Pilarczyk spoczął na cmentarzu w Lipnicy Wielkiej. W kondukcie pogrzebowym uczestniczyło kilkaset osób, kilkanaście pocztów sztandarowych, kilkudziesięciu kapłanów i sióstr zakonnych, przedstawiciele władz lokalnych, powiatowych, pedagodzy i młodzież szkolna z kilku szkół, członkowie Towarzystwa Przyjaciół Orawy i kilku towarzystw orawskich i podhalańskich, licznie przybyli mieszkańcy zamieszkali na Orawie, strażacy OSP. W uroczystości pogrzebowej uczestniczyli m.in. 16. przedstawicieli: Małopolskiego Związku RTK i towarzystw w nim zrzeszonych, Redakcji MAŁOPOLSKA... i WBP w Krakowie.
Poniżej są fotografie z uroczystości pogrzebu śp. ks. Władysława Pilarczyka
fot. Stanisław Klich
Janusz Bierówka
1. Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Kiczorach (zbiory ks. W.Pilarczyka)
2. Kaplica w Kiczorach, w której ks. W. Pilarczyk sprawował Msze św.
Zmarł Anatol Jan Omelaniuk
Anatol Jan Omelaniuk
Urodził się 10 sierpnia 1932 r. w nadbużańskiej wsi Neple koło Terespola, w byłych posiadłościach Niemcewiczów i Kierbedziów. Mama Katarzyna pochodziła z rodziny szlacheckiej Wańkowiczów mieszkającej na przedmieściu Mohylowa, Ojciec Jan pochodził z rodziny chłopskiej i ukraińskiej. Rodzice od 1922 r. zamieszkali w rodzinnej wsi ojca w Neplach prowadząc 12-hektarowe gospodarstwo rolne.
W dzieciństwie wychowywał się w rodzinie dwuwyznaniowej. Mama wyznania rzymskokatolickiego, ojciec prawosławnego. W domu rodzinnym panowała atmosfera tolerancji i szacunku dla odmienności narodowej i kulturowej. Rodzice rozwijali duchowość opartą na wartościach chrześcijańskich i miłości do ojczyzny.
Anatol Jan Omelaniuk edukację szkolną rozpoczął na tajnych kompletach. W tej formie edukacyjnej ukończył I, II, III klasę szkoły podstawowej. Do następnych klas chodził już po II wojnie światowej. W 1953 r. uzyskał maturę w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Leśnej Podlaskiej wraz z dyplomem przodownika nauki. Następnie studiował filozofię na Wydziale Filozoficzno-Społecznym Uniwersytetu Warszawskiego uczestnicząc w seminariach prof. Tadeusza Kotarbińskiego w zakresie semantyki i prakseologii.
Od wczesnej młodości należał do organizacji społecznych. W czasie studiów działał w Zrzeszeniu Studentów Polskich. Pełnił funkcję kierownika Wydziału Kultury Rady Uczelnianej ZSP na Uniwersytecie Warszawskim.
Pracę zawodową rozpoczął w latach 1955-1956 jako nauczyciel w Państwowym Liceum Pedagogicznym w Rembertowie k/Warszawy, w którym uczył logiki, nauki o konstytucji i był opiekunem zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych.
W roku 1960 rozpoczął w Wojewódzkim Domu Kultury w Białymstoku zawodową działalność kulturalną. W listopadzie 1961 r. przeniósł się do Wrocławia, gdzie zajął się poradnictwem kulturalnym i kształceniem pracowników kultury. W latach 1961-1968 był kierownikiem Ośrodka Oświatowo-Metodycznego w Wojewódzkim Domu Kultury, a w latach 1968-1973 zastępcą dyrektora Wrocławskiego Ośrodka Kultury.
Równolegle przez 35 lat pracował w Państwowym Studium Kulturalno-Oświatowym i Bibliotekarskim we Wrocławiu jako wykładowca dwóch przedmiotów: polskie tradycje kulturalne i metodyka działalności kulturalno-oświatowej. Był też wykładowcą w Ośrodkach Dydaktycznych w Legnicy i w Wałbrzychu Państwowego Studium Oświaty i Kultury Dorosłych w Warszawie i w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, ucząc studentów prakseologicznych podstaw edukacji kulturalnej. W różnych szkołach przygotowujących kadry dla kultury przepracował 45 lat.
We Wrocławiu od połowy lat 60. związał się z polskim ruchem ludowym. Był przez 20 lat członkiem Komisji Nauki i Kultury Naczelnego Komitetu ZSL i przewodniczącym Komisji Kultury i Nauki WK ZSL we Wrocławiu. Na początku lat 90. brał udział w tworzeniu PSL, w którym przez dwa lata pełnił funkcje wiceprezesa Zarządu Wojewódzkiego. Następnie wycofał się z czynnej działalności partyjnej.
Od 1981 do 2002 r. (z dwuletnia przerwą w czasie stanu wojennego) był przewodniczącym Rady Krajowej Regionalnych Towarzystw Kultury. W tym czasie podwoiła się liczba stowarzyszeń regionalnych w Polsce. Zorganizowano ok. 200 konferencji dla regionalistów polskich i wydano ok. 100 książek w serii biblioteki wydawnictw regionalnych. Od 2002 r. jako inicjator powstania Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczpospolitej Polskiej był przewodniczącym Rady Krajowej Ruchu, dziś jest jego prezesem honorowym.
Obszarem, na którym działalność programowa i animacyjna Anatola Omelaniuka przyniosła najwięcej korzyści społecznych, jest regionalizm. Dzięki jego staraniom programowym i organizacyjnym polski ruch regionalistyczny stał się autonomiczny i wolny od nacisków ideologiczno-politycznych jeszcze przed 1981 rokiem, on też wytrwale dążył, aby i po 1989 r. regionalizm nie był łączony z żadnymi opcjami politycznymi i żeby jednoczył wszystkich miłośników małych ojczyzn niezależnie od światopoglądu, wyznania, poglądów politycznych, pochodzenia etnicznego. Wartością nadrzędną było dla niego dobro wszystkich wspólnot lokalnych i regionalnych, które – dzięki aktywności regionalistów – składają się na pomyślność całej ojczyzny. Temu dobru miała służyć realizacja pryncypiów zapisanych w Karcie Regionalizmu Polskiego, uchwalonej na V Zjeździe Regionalistów Polskich we Wrocławiu w 1994 roku.
Był też Anatol Jan Omelaniuk inicjatorem i współorganizatorem dwóch wielkich wydarzeń, które zjednoczyły naukowców, społeczników, praktyków i artystów w namyśle nad stanem kultury w okresie transformacji ustrojowej. Pierwsze z tych wydarzeń dotyczyło szczególnie dotkliwie odczuwanej zapaści kulturalnej w społecznościach wiejskich. Donośny głos w sprawie rozwoju kultury na polskiej wsi padł z trybuny Krajowego Kongresu Kultury Wsi zorganizowanego na Jasnej Górze w 1997 roku.
Drugie wydarzenie, które zaistniało z jego inicjatywy i przy ogromnym wkładzie własnej pracy, był Kongres Kultury Polskiej ‘2000. Pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Komitetu Organizacyjnego Kongresu, zabiegał o wsparcie środowisk twórczych i naukowych, pozyskał do udziału w Kongresie wielu wybitnych uczonych, artystów, animatorów kultury, dziennikarzy. (...)
W tych wszystkich działaniach był Anatol Jan Omelaniuk wierny wyznawanym ideałom i wartościom oraz konsekwentny w dążeniu do wyznaczonych celów. Pomagała mu w tym nie tylko bogata i otwarta na wyzwania osobowość, ale też umiejętność zjednywania ludzi, gotowość do niesienia pomocy we wszystkich wymiarach społecznikowskiej aktywności, serdeczny i ciepły stosunek do wszystkich, których spotykał na swojej drodze.
Za pracę pedagogiczną otrzymał Medal Komisji Edukacji Narodowej i odznakę „Za zasługi dla oświaty”. Za długoletnią działalność kulturalną wyróżniono go odznaką „Zasłużony działacz kultury” i „Zasłużony dla kultury polskiej” oraz nagrodą państwową w 1998 r.. Posiada odznaczenia państwowe: Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi oraz Kawalerski i Komandorski Order Odrodzenia Polski. Za społeczną działalność w regionie otrzymał odznaki „Budowniczy Wrocławia” i „Złotą Odznakę Zasłużonego dla Dolnego Śląska” i odznakę „Zasłużony dla województwa wrocławskiego”.
Wyróżniono go także srebrnym pierścieniem za zasługi dla archidiecezji wrocławskiej oraz medalem 300-lecia Papieskiego Wydziału Teologicznego. Otrzymał też Odznakę Tysiąclecia, medal „Za zasługi dla obronności kraju”, Złoty Medal Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej.
Anatol Jan Omelaniuk zmarł 28 stycznia 2017 roku; pogrzeb odbył się na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu w dniu 7. lutego 2017 roku. (dop. S.K.)
Regionaliści polscy, a w szczególności dolnośląscy, stracili w Nim wypróbowanego Przyjaciela, Doradcę, Mistrza i Przewodnika w działalności społecznej. Był bowiem Anatol ich prawdziwym Przywódcą. Będzie nam Go bardzo brak.
(skrócony artykuł umieszczony na www.DTR..)
oprac. Stanisław Klich
Zmarł Stefan Bednarek – prezes Dolnośląskiego Towarzystwa Regionalnego,
członek Rady Naukowej przy Radzie Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP
Z ogromnym smutkiem zawiadamiamy, że 10 lutego 2022 roku zmarł prof. dr. hab. Stefan Bednarek -prezes Dolnośląskiego Towarzystwa Regionalnego, członek Rady Naukowej przy Radzie Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP, a w latach 2014 - 2018 członek Prezydium Rady Krajowej.
Przez wiele lat działał w Dolnośląskim Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym.
Był jednym z autorów „Karty Regionalizmu Polskiego” przyjętej 25.09.1994 roku na V Kongresie Regionalnych Towarzystw Kultury we Wrocławiu.
Był emerytowanym profesorem Uniwersytetu Wrocławskiego, byłym dyrektorem Instytutu Kulturoznawstwa UWr. W latach 2004 – 2007, był przewodniczącym Komitetu Nauk o Kulturze PAN. Aktywnie działał w latach 2009-2013, jako prezes Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego. Był przewodniczącym Sekcji Neurokulturoznawstwa w Polskim Towarzystwie Neuropsychologicznym.
Był wielkim przyjacielem i sympatykiem towarzystw z terenu Dolnego Śląska. Od wielu lat promował i wspierał na wielu płaszczyznach swojej działalności te towarzystwa obejmując też kierownictwo naukowe regionalistycznych konferencji popularnonaukowych m. in w Głogowie „Małe Ojczyzny na styku regionów” (2013), „Regionalizm w nauczaniu i wychowaniu – Moja Mała Ojczyzna” (2016)
Jego specjalnością naukową była: teoria i historia kultury, historia kultury polskiej w XX wieku. Bezgranicznie oddany idei regionalistycznej i kształtowaniu tożsamości narodowej. Bliska sercu, była mu kultura kresowa i zachowanie jej dla przyszłych pokoleń. Był niezmordowanym autorem kilkunastu książek i ponad 100 artykułów naukowych. Aktywnie działał jako redaktor i publicysta serii wydawnictw: „Prace Kulturoznawcze”, „Dolny Śląsk” oraz jako członek rad redakcyjnych czasopism: „Przegląd Kulturoznawczy”, „Kultura Współczesna”, „Kultura Popularna”, „Tematy z Szewskiej”.
W latach 1998-2014 był dyrektorem Instytutu Kulturoznawstwa UWr. Organizator i uczestnik konferencji naukowych i metodycznych nt. edukacji regionalnej i kulturalnej. Współorganizator i członek Komitetu Organizacyjnego Kongresu Kultury Polskiej 2000, podczas którego był moderatorem panelu „Edukacja kulturalna”.
Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego.
Przewodniczący Dolnośląskiego Towarzystwa Regionalnego, członek komitetów organizacyjnych kongresów regionalnych we Wrocławiu, Bydgoszczy i Legnicy. Był pomysłodawcą i koordynatorem działań ustanowienia i przyznawania Nagrody im. Anatola Omelaniuka na najlepszą książkę i wydawnictwo prasowe o tematyce regionalistycznej. Wręczanie nagrody odbywało się w ramach już cyklicznych Spotkań z książką i prasą regionalistyczną organizowanych wspólnie z Dolnośląską Biblioteką Pedagogiczną we Wrocławiu.
Wyróżniony wieloma odznaczeniami i nagrodami :
Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej, Medalem Aleksandra Patkowskiego, Odznaką honorową „Zasłużony dla Dolnego Śląska”. Otrzymał też bardzo prestiżową Nagrodę Brylantowego Pióra przyznawaną przez Nowojorski Komitet Dobrych Publikacji Naukowych za całokształt działalności naukowej w 2017 roku.
Zmarły miał 77 lat.
Uroczystości pogrzebowe odbyły się 12 Lutego 2022 roku we Wrocławiu w kościele św. Anny i na cmentarzu parafialnym przy ul. Brodzkiej. Licznie pożegnała zmarłego Profesora społeczność akademicka Uniwersytetu Wrocławskiego, przedstawiciele samorządu wojewódzkiego i miasta Wrocławia, były Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego senator RP Bogdan Zdrojewski, przedstawiciele dolnośląskich instytucji i świata kultury. Obecni byli też regionaliści z Wrocławia, Legnicy, Bolesławca, Jeleniej Góry, Malczyc, Dzierżoniowa, Kątów Wrocławskich i Trzebnicy.
W imieniu regionalistów zmarłego pożegnał wiceprzewodniczący Rady Krajowej Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych RP Tadeusz Samborski.
Cześć Jego Pamięci.
R.I.P.
Pobrano z: https://dtr-dtsk.pl/