Aktualności 2020_1

Imprezy kulturalne organizowane przez Stow. "KPW" w styczniu-lutym 2020 r.

1.    Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki”,ZAPRASZA
na 121 spotkanie z cyklu: „Mnie Ta Ziemia od innych droższa”
pt. „Powstanie Styczniowe 1863-1864 i udział w nim wieliczan - Pamiętamy po 157 latach”
22. 01. (środa) 2020 r. o godz.12.00-tej na Cmentarzu Komunalnym w Wieliczce
W programie:

  1. Przed tablicą upamiętniająca 23 powstańców styczniowych - śpiew hymnu narodowego, modlitwa, złożenie kwiatów, zapalenie zniczy.
  2. Odwiedzamy 9 grobów powstańców styczniowych – modlitwa, zapalenie zniczy.
    Spotkanie prowadzi Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”.
     
     

3.    Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” działające od 1966 r. zaprasza zainteresowanych pracą społeczną na rzecz Wieliczki na spotkanie Zarządu 12.02. (środa) 2020 r. o godz.16.15 w siedzibie czyli w Centrum Kultury i Turystyki w Wieliczce przy Rynku Górnym 6. Zarząd tworzą: prezes Jadwiga Duda, wiceprezes Grażyna Kowal, skarbnik Anna Kisiel, sekretarz Hanna Kozioł, członek Janina Tańcula. Chcąc wstąpić do Klubu trzeba wypełnić deklarację, pozyskać dwóch członków wprowadzających, do skarbnika wpłacić: 10 zł wpisowego i 24 zł składka roczna. Stałym wydarzeniem organizowanym przez Klub są comiesięczne spotkania z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis! w ostatnie środy miesiąca o godz.16.00-tej w sali „Magistrat” Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka.    Zapraszamy.
         Jadwiga Duda

W Wieliczce obchody 157 rocznicy (1863-2020) wybuchu Powstania Styczniowego.
22. 01.  2020 r.(środa) o godz.12.00-tej w Wieliczce na Cmentarzu Komunalnym przed Domem Pogrzebowym, na frontonie którego znajduje się tablica upamiętniająca 23 powstańców styczniowych (odsłonięta 22.I.1938 r.) spotkali się wieliczanie i goście z Krakowa aby oddać powstańcom hołd pamięci. Poniżej tablicy Stanisław Stawarczyk, praprawnuk powstańca Błażej Hyszki, umieścił tablicę zawierająca 47 powstańców czyli do znanych 23 imion i nazwisk dodatkowo dodał 24 osoby, o których informacje odnalazł m.in. w materiałach archiwalnych Parafii pw. św. Klemensa w Wieliczce. Przed tablicą wartę honorową ze sztandarem Koła Wieliczka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej zaciągnęli: Stanisław Dziedzic, przewodniczący Koła Wieliczka ŚŻZAK i Marian Sipióra. 
Prowadząca uroczystość Jadwiga Duda, prezes Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”(KPW), powitała przybyłych i przedstawiła krótką informację o Powstaniu Styczniowym, największym powstaniu Polaków przeciw Rosji trwającym od 22. 01.1863 r. do wiosny 1864 r., obejmującym swym zasięgiem Królestwo Polskie, Litwę i Białoruś.Odczytała imiona i nazwiska powstańców styczniowych umieszczone na tablicy.Zaprosiła Stanisława Stawarczyka do przedstawienia danych o powstańcach, których umieścił na swojej tablicy.
Zaprosiła delegacje do składania kwiatów u podnóża tablicy i zapalenia zniczy.
Zebrani zaśpiewali hymn narodowy „Jeszcze Polska nie zginęła” i przed tablicą wykonano pamiątkowe wspólne zdjęcie. 
Następnie grupa w składzie z KPW: Jadwiga Duda, Jan Matzke, Wanda Polan, Marian Sipióra, oraz Ewa i Stefan Lisowie udali się na cmentarz do grobów, w których spoczywają powstańcy styczniowi.
Uroczystość w Wieliczce na Cmentarzu Komunalnym w dniu 22 stycznia 2020 r. nosiła nazwę 121 spotkanie z cyklu „Mnie Ta Ziemia od innych droższa” (spotkania z tego cyklu trwają od 2010 r.) i została zorganizowana przez Jadwigę Dudę z Klubem Przyjaciół Wieliczki, 

/.../                   Oprac. Jadwiga Duda
    
 


  26.02.2020 r. w Wieliczce 16 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis!
   pt. „Pamiętali… Pamiętamy… Pamiętajcie… Wspomnienia Żydów polskich”.

26.02. (środa) 2020 r. Stowarzyszenie „Klub Przyjaciół Wieliczki” (KPW) w Wieliczce w sali „Magistrat” Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka o godz.16.00-tej zorganizowało 16 spotkanie z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie” Bis!.pt. „Pamiętali… pamiętamy… pamiętajcie… Wspomnienia Żydów polskich”. Spotkanie odbyło się pod patronatem Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka. Prezes KPW Jadwiga Duda przywitała przybyłych a wśród nich: Agnieszkę Szczepaniak, zastępcę Burmistrza MiG Wieliczka do spraw społecznych, Tadeusza Lurańca, przewodniczącego Rady Miejskiej Wieliczki i prelegentów: Tadeusza Jakubowicza, przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Krakowie i Szymona Milnera przybyłego na spotkanie z Izraela i innych przybyłych na spotkanie.
Wspomniała, że dziś jest 174 rocznica bitwy pod Gdowem, jedynej z Powstania Krakowskiego w 1846 r., w której zginęło 154 powstańców, w tym wielu wieliczan – górników. /.../
Spotkanie przygotowała i prowadziła niżej podpisana, która do współpracy w realizacji tematu zaprosiła wyżej wymienionych prelegentów i Oddział Krakowski Instytutu Pamięci Narodowej. Podziękowała prelegentom za wygłoszone prelekcje, wręczając im od Burmistrza egzemplarze książki Pawła Figlewicza pt. „Święto Wolności. Dzieje Wieliczki w okresie samorządowym 1990 – 2018”(2019) i wszystkim za uczestnictwo w spotkaniu.
Zaprosiła zebranych na 17. spotkanie z cyklu Wieliczka-Wieliczanie” Bis! 25. 03. (środa) b.r. na godz.16.00-tej do sali „Magistrat” pt. „Sługa Boża Siostra Norbertanka Emilia Podoska (1845-1889)
                    Jadwiga Duda
 

 
        

Pamiętamy o Powstaniu Krakowskim w 1846 r.

24.02.2020 r. w Krakowie-Podgórzu i 26.02.2020 Gdowie odbyły się obchody 174 rocznicy Powstania Krakowskiego.

Powstanie Krakowskie wybuchło 20 na 21. 02. 1846 r. w Rzeczypospolitej Krakowskiej.  Z 22 na 23. 02. w Krakowie ujawnił się Rząd Narodowy, który ogłosił „Manifest do Narodu Polskiego”, wzywający cały naród do powstania w celu wywalczenia niepodległej Polski. Austriacy nie chcąc dopuścić do wybuchu powstania narodowego w Galicji, wezwali chłopów do stawiania oporu powstańcom. W następstwie tego chłopi przystąpili do rozbrajania powstańców i ataku na dwory (rabacja). Na wieść o wybuchu powstania załoga austriacka wycofała się z Wieliczki. Na czele górników i mieszczan stanął Dyzma Chromy. Przybyły do Wieliczki Edward Dembowski, 24 lutego odczytał zebranym „Manifest...”, zachęcając mieszkańców do powstania. Wydarzenie to upamiętnia w Wieliczce tablica na frontonie Pałacu Przychockich – siedzibie Starostwa oraz ulica Edwarda Dembowskiego. Miasto znalazło się w rękach powstańców, którzy 26. 02. starli się z wojskiem austriackim pod Gdowem, ponosząc klęskę. W tej walce zginęło 154 ochotników, a wśród nich wieliczanie. Wszyscy spoczywają w zbiorowej mogile na cmentarzu w Gdowie. Powstanie po 9 dniach zakończyło się klęskę, a jego konsekwencją była likwidacja autonomii Wolnego Miasta Krakowa i wcielenie go do Austrii.   

24 lutego b.r. w Krakowie na Starym Cmentarzu Podgórskim przy grobie Edwarda Dembowskiego (1822-1846) i 28 powstańców zastrzelonych 27.02.1846 r. przez wojsko austriackie spotkali się przedstawiciele władz Krakowa i Wieliczki, w środowisk kombatanckich, Muzeum AK, delegacje szkół noszących imię Edwarda Dembowskiego ze sztandarami. Przy grobie wartę pełniło dwóch żołnierzy. Uroczystość rozpoczął Marcin Tatara, pełnomocnik Wojewody Małopolskiego do Spraw Kombatanckich i Osób Represjonowanych przedstawiając historię Powstania Krakowskiego. /.../

26 lutego b.r. w Gdowie w Gminnym Centrum Kultury odbyła się okolicznościowa akademia dla uczczenia 174 rocznicy jedynej bitwy Powstania Krakowskiego, bitwy pod Gdowem 26.02. 1846 r. Akademię przygotowali uczniowie, nauczyciele Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Zręczycach pod dyrekcją Grzegorza Piętaka. Zaprezentowali program artystyczny ze slajdami obrazującymi historię powstania, działaczy, z wierszami i śpiewem „Chorału”. Program przypomniał wydarzenia sprzed ponad 174 lat, które miały miejsce podczas powstania krakowskiego.
Druga część obchodów odbyła się na cmentarzu parafialnym w Gdowie, gdzie złożono kwiaty oraz zapalono znicze przy Kopcu - Mogile poległych uczestników Powstania Krakowskiego z 1846 r.
   Po akademii udano się na miejscowy cmentarz, na którym znajduje się kopiec - zbiorowa mogiła 154 powstańców, poległych w bitwie pod Gdowem 26.02.1846 r. Delegacje składały kwiaty i znicze. Uroczystość prowadziła Edyta Trojańska–Urbaniak, kierownik Referatu Współpracy, Komunikacji społecznej i Promocji Gminy Gdów. Na zaproszenie Zbigniewa Wojasa, Wójta Gminy Gdów, uczestniczyła w niej delegacja z Wieliczki w składzie: sztandar Koła Wieliczka Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z przewodniczącym Stanisławem Dziedzicem, Jadwiga Duda, Grażyna Kowal z mężem Jackiem, Janina Tańcula, Marian Sipióra, Antonim Obrzutem ze Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”. Dziękujemy organizatorom wydarzeń za zaproszenie i przekazywanie młodzieży pamięci o Powstaniu Krakowskim.

               Jadwiga Duda
 


            Z A P R O S Z E N I E  do Klasztoru OO. Karmelitów w Czernej,  

        w 157. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego 1863 roku.

Uczczenie tej rocznicy w klasztorze Karmelitów Bosych w Czernej - 2. lutego 2020 r.(niedziela).
- Uroczysta Msza św. w kościele klasztornym o godz.11. wspomnienie św. Rafała (Kalinowskiego), powstańca 1863 r, zesłańca na Sybir, zasłużonego karmelitę.
Podczas mszy śpiewał chór (połączone dwa chóry) pod dyr. Edwarda Machety
- Na terenie klasztoru wykonano rekonstrukcję kużni z okresu powstania i wykonano inscenizację kucia kos dla powstańców w wykonaniu olkuskich kowali pod kierunkiem mistrza kowalskiego Jacka Włodarczyka.
W trakcie imprezy plenerowej "kucia kos" śpiewały zespoły "Bolęcanie' oraz członkinie KGW z Czernej.
          Galeria foto: Fot. Stanisław Klich

 
 
 
 
 
 
 
 

Obchdy 274.rocznicy urodzin Tadeusza Kościuszki w Kosowie Poleskim w Białorusi

 Tadeusz Kościuszko urodził się 4 lutego 1746 roku w Kosowie Poleskim na Mereczowszczyźnie w Białorusi. 
Dokładnie w dniu 4 lutego 2020 roku dla upamiętnienia tej daty odbyły się okazałe uroczystości w dworku , miejscu urodzin, który został odbudowany w 2004 roku po spaleniu w końcu drugiej wojny światowej. Obecnie mieści się w nim muzeum naszego bohatera.
Podczas uroczystości złożono kwiaty pod pomnikiem Tadeusza Kościuszki, zaprezentowano Jego życiorys, zwiedzono Muzeum. W uroczystościach udział wzięli między innymi: miejscowe społeczeństwo i władze, ambasador Polski w Mińsku Artur Michalski, konsul RP w Brześciu Piotr Kozakiewicz, dyplomaci ambasady USA, Ukrainy oraz delegacja powiatu miechowskiego w składzie: Krzysztof Capiga- rzecznik prasowy Starostwa, Eugeniusz Skoczeń- prezes Racławickiego Towarzystwa Kulturalnego, Marcin Florek- kustosz Muzeum Ziemi Miechowskiej,równocześnie członek RTK. Okazała była również 16-osobowa delegacja Fundacji Kościuszkowskiej z Warszawy pod przewodnictwem dr Marka Krześniaka, który corocznie organizuje podobne wyjazdy. Wieczorem odbyły się podobne uroczystości w Ambasadzie Polskiej w Mińsku.
Nadmienia się, że w roku ubiegłym podczas takiej samej uroczystości Starosta Miechowski podpisał umowę o współpracy z Powiatem Iwacewicze, w którym znajduje się Muzeum T. Kościuszki. 
Współpraca ta rozwija się dobrze.
   Oprócz udziału w uroczystościach, delegacja miechowska podczas dwudniowego pobytu zwiedziła w Kosowie kościół, gdzie 12 lutego 1746 roku był ochrzczony Tadeusz Kościuszko, nasz późniejszy bohater, zaświadcza o tym kopia aktu chrztu, ponadto katolicki cmentarz z grobami Polaków poległych w powstaniu styczniowym 1863 roku, miejscową okazałą szkołę podstawową, fabrykę mebli. W Iwacewiczach zwiedzono miejscowe muzeum, redakcję lokalnej gazety oraz w odległym lesie zaprezentowano widowisko partyzanckie w oryginalnych barakach z II wojny światowej z poczęstunkim.
Gospodarze byli wielce gościnni, delegacja miechowska została zakwaterowana w Pałacu Pusłowskich, który został odbudowany po zniszczeniach wojennych.
Racławickie Towarzystwo Kulturalne uzgodniło z dyrekcją muzeum, że będą wspólnie organizować wycieczki śladami wielkich Polaków: Kościuszki , Mickiewicza, Orzeszkowej, Moniuszki i innych, z możliwością noclegu w Pałacu. Będzie to ruch bezwizowy, szczegóły zostaną podane w najbliższym czasie
             Eugeniusz Skoczeń

           Galeria foto: fot. Krzysztof Capiga
   Delegacje z kwiatami do złożenia       Delegacja miechowska        Delegacja miechowska      Delegacja miechowska
   przed pomnikiem T. Kościuszki            w sukmanie E. Skoczeń       do złożenia kwiatów      przy pomniku T. Kościuszki

 

   Dworek T. Kościuszki  w nim Muzeum    Zwiedzanie Muzeum  Pokaz medialny w Muzeum      Ekspozycja w Muzeum
 

   Delegacja miechowska,                         Pałac Pusułowskich                                                     Kwatera partyzantów
    w sukmanie E.Skoczeń                        - w nim zakwaterowanie członków delegacji              z II wojny światowej
   - w głębi wid. Pałac Pusułowskich                        
 

       Kościól w Kosowie Podlaskim          Cmentarz katolicki        Mogiła powstańców 1863 r.   Cokól pod krzyżem powst.(obok)         
 

  

Promocja rocznika "MAŁOPOLSKA..." T XXI
w Bibliotece Publicznej w Kalwarii Zebrzydowskiej

 
 


Mija 80 lat od Zbrodni Katyńskiej (1940-2020) – Pamiętamy!

1.09.1939 r. agresją Niemiec hitlerowskich na Polskę rozpoczęła się II wojna światowa. Podczas podjętej przez Polaków wojny obronnej z niemieckim agresorem 17.09.1939 r. Związek Sowiecki (ZSRS) dokonał agresji na Polskę.
W wyniku tej agresji do niewoli sowieckiej dostało się 25 700 oficerów Wojska Polskiego, którzy zostali osadzeni w obozach jenieckich: Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. 5. 03. 1940 r. - władze sowieckie uchwałą Biura Politycznego KS WKP (b) podjęły decyzję o likwidacji – wymordowaniu polskich jeńców: „….Wszyscy oni są zatwardziałymi, niepoprawnymi wrogami władzy radzieckiej”. Jedyną ich winą było to, że byli Polakami. 3-5 kwietnia 1940 r.– rozpoczęła się wywózka jeńców z obozów w Kozielsku i Ostaszkowie na miejsca straceń do lasku katyńskiego, siedzib NKWD w Charkowie i Twerze. W wyniku tej zbrodniczej decyzji zastrzelono łącznie 21 857 polskich jeńców wojennych, w tym 4412 z Kozielska rozstrzelano i pogrzebano w Katyniu pod Smoleńskiem, 6300 z Ostaszkowa zamordowano w Twerze (Kalininie) a pochowano na cmentarzu w Miednoje, 4200 jeńców ze Starobielska zamordowano w Charkowie i pochowano w Piatichatkach (10 km od Charkowa) na Ukrainie. Wymordowano kwiat polskiej inteligencji: oficerów Wojska Polskiego zawodowych i z rezerwy w tym: policjantów, nauczycieli, duchownych, inżynierów, lekarzy, artystów, ludzi różnych zawodów i stopni wojskowych.
Wśród zamordowanych byli i wieliczanie.

10.04.2000 r. – po 60 latach zbrodni na polskich oficerach w Katyniu w Wieliczce na cmentarzu komunalnym odprawiona została za pomordowanych msza św. przez ks. Andrzeja Kamińskiego, z prelekcją wystąpił Stanisław Szuro (ur. w 1920 r.), żołnierz ZWZ-AK, więzień 4 niemieckich obozów koncentracyjnych, żołnierz niezłomny, i więzień z lat stalinowskich oraz odsłonięta została tablica na frontonie Domu Pogrzebowego o treści: “PAMIĘCI PATRIOTÓW ZIEMI WIELICKIEJ POMORDOWANYCH NA WSCHODZIE W KATYNIU I ŁAGRACH SOWIECKICH W LATACH 1939 – 1956.”

W 2008 r. na wielickich Plantach władze Gminy Wieliczka posadziły “Dęba Pamięci” upamiętniającego patriotów Ziemi Wielickiej zamordowanych w 1940 r. w Katyniu i umieściły przy nim tabliczkę o treści: „Katyń…ocalić od zapomnienia” „DĄB PAMIĘCI PATRIOTÓW ZIEMI WIELICKIEJ POMORDOWANYCH W KATYNIU Wieliczka 11 listopad 2008 r.
W 2010 r. na wielickich Plantach przy Pomniku Niepodległości ustawiono drewniany krzyż z napisem “KATYŃ” upamietniając w ten sposób ofiary katastrofy smnoleńskiej.
Staraniem Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka na wielickim cmentarzu komunalnym wydzielono kwaterę dla „Dębów Pamięci”, w której w latach 2009-2017 posadzono 34 dęby. Każdy dąb został oznaczony tabliczką ze stopniem, imieniem i nazwiskiem oficera WP, datą urodzenia, datą i miejscem zamordowania - upamiętnia ofiarę zbrodni katyńskiej zwiazaną z Wieliczką.

W 2020 r. roku z okazji 80. rocznicy zbrodni katyńskiej uroczystość zaplanowano na 7 kwietnia: akademia w Powiatowym Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Wieliczce i na wielickim cmentarzu. Z powodu epidemii koronawirusa uroczystość nie odbyła się. 14 kwietnia b.r.na cmentarzu w Wieliczce przed tablicą na Domu Pogrzebowym został złożony wieniec od Burmistrza Miasta i Gminy Wieliczka.
Od maja 2017 r. biogramy oficerów WP, ofiar zbrodni katyńskiej, wieliczan z cyklu „Katyńskie biografie” publikuje „Głos Wielicki”, za co jestem wdzięczna.
(skrót)
Oprac. Jadwiga Duda